Arangkada of Leo Lastimosa for March 6, 2009

              PIGING SA BUKID

 

            Duha ka dagkong kalihokan ang among pasiugdahan karong semanaha pagpadayong ug pagpalambo sa Kapamilya Backyard Gardening Project:

·        Tibuok adlaw nga seminar sa pagtikad sa yuta, pagpananom, pagpatambok sa yuta ug paghimo og organic fertilizer ginamit ang mga wati karong adlawa; ug

·        Tibuok adlaw nga field trip sa labing malambuon nga mga umahan sa bukirang mga barangay sa Dakbayan sa Sugbo ugmang adlawa.

Ang seminar dumalahon sa mga eksperto gikan sa Cebu Provincial Agriculture Office; samtang ang field trip giyahan sa mga sakop sa Cebu City Federation of Farmers ug sa Cebu City Agriculture Office.

-o0o-

            Ang seminar nga magsugod sa alas-9 karong buntag hangtod alas-4 karong hapon sa TV Barn sa ABS-CBN Regional Broadcast Complex sa Jagobiao, Mandaue City maglakip sa mosunod nga modules:

·        Soil and water management (uban ni Jun Calinawan);

·        Fertility Management/Role of Nutrients (uban ni Victor Geralde);

·        Urban Agriculture/Backyard Gardening (uban ni Joseph dela Cerna);

·        Botanical Pesticides (uban ni Jack Jakosalem); ug

·        Vermiculture (uban ni Victor Geralde).

Ang seminar gipaabot nga mahuman na sa wa pay paniudto.  Inigka hapon, himuon ang actual demonstration sa ABS-CBN Backyard Garden, apil nang pagbutang og mga wati sa bayanan nga napuno na sa among dinugmok nga laya nga dahon ug sanga, mga hugaw sa hayop ug ubang mga biya.

-o0o-

            Ang mga mokuyog sa field trip karong Sabado magtapok sa ABS-CBN Regional Broadcast Complex sa alas-7:30 sa buntag ug manggikan sa alas-8 sa buntag.  Ang gidaghanon sa makakuyog mag-agad sa gidaghanon sa mga sakyanan nga pahuwaman alang sa kalihokan.

            Mao nga, sa makausa pa, magpabaga na sab mig pahimus sa imong kamatinabangon ug kamanggihatagon.  Kon duna kay sakyanan ug makahigayon pagkuyog, mahimo bang pasakyon ang ubang manguyog nga way sakyanan?  Palihug tawgi mi sa 4221953 o i-text sa 09228227133 kon pilay bakanteng mga lingkoranan sa imong sakyanan aron magsugod na mig panglista sa mga makakuyog.

-o0o-

            Way bayad ang pagsalmot sa duha ka nahisgutang kalihokan.  Apan BYOP (bring your own paniudto).  Kon manambong mo sa seminar karong adlawa, mahimong makatilaw mo sa pechay sa ABS-CBN Garden nga amo nang anihon alang sa paniudto.

            Atong mga bawon karong Sabado atong ihikyad sa umahan diin ta maabtan sa tingpaniudto.  Di nato hasulon ang mga mag-uuma sa paghikay og piging alang sa taga patag.  Mas maayo gani nga ang mga bawon sa taga ubos atong igasa ngadto sa mga mag-uuma.  Baylo sa mga lagutmon, utanon, prutas ug ubang mga abot sa ilang mga umahan.  Kalalim kaha sa atong piknik atubangan sa di malalis nga mga ebidensiya nga dakong bakak ang pangangkon nga ang Sugbo pansil, way paglaom sa agrikultura ug busa angayng magsalig na lang sa abot sa atong silingang mga lalawigan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for March 5, 2009

              BAG-ONG SINUGDANAN

 

            Karong gitugyan nang Gobernador Gwen Garcia ang mga dokumento sa CICC, nagkauyon mi ni KBP Cebu Chairman Carlo Dugaduga sa pagpalaban sa mga eksperto nga makatabang namo sa paghukngay, pagsubay ug pagsabot sa nagkalainlaing mga transaksiyon nga gisudlan sa Kapitolyo duha ka tuig nang nilabay.  Nagkauyon sab mi nga:

·        Wa mi igong panahon ni katakos pagbasa ug pagsubli sa nagbuntaog nga mga dokumento; apan

·        Di mi motalaw ni managana pagdawat sa tahas pagtuon sa kinatibuk-ang transaksiyon; kay

·        Among tuyo di ang pagtabon ni pagbutang-butang ni bisan kinsa kon dili ang pagtino unsay gigastohan sa kataposang usa ka dako sa hinagoang buhis sa mga Sugbuanon.

-o0o-

            Di sayon ang tahas nga among gisangon sa among kaugalingon.  Makasabot ko sa mga bugalbugal nga mirisi mi kay nagpatuga-tuga pagpangayo og kuwentada.  Karong gitugyan nang mga dokumento, di mahimong mopabahag mi sa among ikog, mouli sa mga dokumento ngadto sa Kapitolyo, mopahiyom og hilaw ug moangkon nga di diay mi andam nga mo-utingkay sa nagbuntaog nga mga dokumento.

            Apan mas sayon ang among gimbuhaton karon nga nia nang mga dokumento.  Mas lisod ang among kahimtang sa niaging duha ka tuig nga nagduhiraw ra giunsa gyod pagtukod ang CICC.  Madanihon ang pagsige lag pagarpar ug dabudabo sa dughan; apan mas makahuloganon ang paghatag og unod sa pangandak nga among gimbuhaton ang pagpanalipod sa katawhan gikan sa bisan unsang pagpahimus sa kagamhanan.

-o0o-

            Bisan di takos, gimbuhaton sa matag magbubuhis ang pagsubay sa mga transaksiyon nga gigastohan sa ilang kuwarta.  Mahimong di dayon tang kasabot unsay kalainan sa bidding documents gikan sa metal cladding apan mahimo tang mosukna sa mga makamao.  Angayng palabihon ang kuti nga pagsubay kay sa pagsumay-sumay bisan unsay isulti sa mga tagduma sa proyekto.

            Samtang atong katungod ang pagpangayog kuwentada ato sang katungdanan ang pagsusi unsa kamatinud-anon ang kuwentada.  Hinaot nga sa pag-edukar sa mga magbubuhis sa ilang kaugalingon, makumbinser sang kadagkoan sa kagamhanan nga ilang obligasyon ang paghatag og katin-awan sa tanang higayon, di lang kon ganahan.  O kon maapiki na.

-o0o-

            Maong salamat ni Gobernador Garcia.  Ang iyang pagtugyan sa mga dokumento hinaot nga mao nay sinugdanan sa lab-as nga pagsinabtanay tali sa kagamhanan ug sa katawhan.  Nga mahimong managsama ang ilang mga tinguha apan managlahi ang ilang mga panglantaw unsay labing maayong paagi pagkab-ot sa maong mga tinguha.

            Ang panaglahi mahimong tinubdan sa panagsungi.  Mahimong mosangpot sa pagbinalikasay.  Ug mosangko sa mga hukmanan.  Apan kon magpabiling bukas ang ilang panghunahuna, nga mas mahinungdanon ang kaayuhan sa kinabag-an kay sa nasilo nga mga pagbati sa pipila, way makababag sa pagbukhad sa ilang mga kumo, aron magkakuptanay ug magtambayayong sa pagbugtaw sa mas sanag ug malaumong ugma.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for March 4, 2009

              TINGOG SA RADYO

 

            Gusto ka bang motimang sa imong kinaham nga mga tulomanon sa radyo?  Apan tihik sa text o pul-anon nga magpaabot sa landline?  Sa tanang bag-ong mga paagi sa pagpatingog sa katawhan sa radyo, ang Google Talk maoy among nakaplagan nga labing yano, labing sayon, labing paspas ug labing mahigalaon.  Niang mosunod nga mga bentaha:

·        Ang imong gikinahanglan mao rang internet access, personal computer ug mikropono;

·        Di ka kinahanglang siyam-siyaman nga magpaabot sa imong higayon nga makasal-ot pagtingog sa radio, maka-record kag mensahe bisan unsang orasa nga makahigayon ka sa bisan asang bahina sa Pilipinas ug kalibotan; ug

·        Ang recording dumalahon sa servers sa Google, ang labing lapad ug labing gamhanan sa tibuok kalibotan, di kinahanglang i-download ug i-convert ngadto sa Wav o MP3 format, busa di na magbaguod ang imong hard disk.

-o0o-

Dugang mga bentaha:

·        Libre ang napu ka gutlo nga voice mail sa Google Talk (duha ka gutlo ra sa Yahoo Messenger ug pabayran sa Skype);

·        Pila lang ka gutling human sa recording, madawat dayon sa gipadad-an isip attachment sa GMail;

·        Ang recording mapaminaw dayon sa gipadad-an, nga di na kinahanglang i-download, kay ang GMail dunay lig-on nga built-in nga MP3 player;

·        Ang recording mahimong tipigan sud sa GMail (nga may abundang libreng luna nga 7.3 gigabytes ug nagtubo pa), o ma-upload ngadto sa websites ug web logs aron mapaminaw o ma-download ni bisan kinsang ganahan.

-o0o-

Unsaon man pagpahimus ang libre ug talagsaong mga pangalagad sa Google Talk:

·        Paghimo og GMail account (mas sayon kay sa Yahoo Mail ug mas taas lag dyutay sa laktod nga pagpalista sa Facebook) pinaagi sa pag-adto sa:  http://tinyurl.com/koreyo;

·        Download og Google Talk (ayg kabalaka, gamay ug gaan ra kaayo) gikan dinhi:  http://www.google.com/talk/; ug

·        I-install ang Google Talk (di ka manghuy-ab kay labihang paspasa) ug ablihi ginamit ang imong user name ug password sa Gmail.

-o0o-

            Kon abli nang Google Talk, ipuno dayon ang imong contacts nga naggamit sab og Gmail:

·        Mahimong ipuno ang dyab1512@gmail.com sa contact box ug sa dropdown menu tusloka ang "Invite to Chat;"

·        Ibutang ang mouse sa contact nga gusto nimong padad-an og mensahe, inig gawas sa kahon sa menu, tusloka ang "Send Voicemail;"

·        Tingog sa babaye mosulti nimo nga… "The party you're calling is unavailable, please leave a message after the beep;"

·        Sugod dayon og sulti, kon mahuman na, tusloka ang "End Recording;"

·        Ang recording mapada dayon sa Google servers ug makita sa inbox sa dyab1512@gmail.com o sa lain nimong gipada-an isip pataban sa email; ug

            *    Mahimo nang paminawon ang imong recording sud mismo sa GMail.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for March 3, 2009

              SIBONGA UG SANTANDER

 

            Ang lungsod sa Sibonga maoy labing unang buhatan sa kagamhanan sa habagatang Sugbo nga nakapakita sa ilang determinadong pagbarug batok sa kalibotanong krisis nga naghamok karon sa kinabag-an sa katawhan.  Malampuson ang upat ka dagkong kalihokan nga ilang gipasiugdahan:

·        Local ug Overseas Job Fair sa 30 ka local employers ug overseas placement agencies nga gipunsisokan sa kaliboan ka mga aplikante;

·        Medical ug Dental Mission nga gipasiugdahan sa mga doktor ug mga dentista sa Kapitolyo sa Sugbo;

·        One-Stop Shop sa mga pangalagad sa DFA, NSO, NBI, OWWA, SSS ug PhilHealth; ug

·        Agro-Fair sa labing lab-as ug baratong mga prutas ug mga utanon.

-o0o-

            Si Mayor Lionel Bacaltos sa Sibonga nisukwahi sa nangaging mga pamunoan sa lungsod.  Nga nipalabi sa mga proyektong infrastractura.  Gipadak-an niya ang gahin alang sa social services.  Sa wa pang "Halad Kapamilya sa Katawhan sa Sibonga" niadtong Sabado, usa na lang ka barangay ang wa maduaw sa libreng konsultasyon ug pagpanambal.

            Maong bisan sa kahasol sa pagdungan sa upat ka higanteng kalihokan, nakalahutay ang mga kawani sa Sibonga tungod sa makanunayon niyang pag-awhag ug pagdasig.  Hinaot nga ang ubang lokal nga mga opisyal sa habagatang Sugbo, apil nang mas dagkong mga dakbayan sa Talisay, Naga ug Carcar, mosunod sa iyang maayong sanglitanan.

-o0o-

            Sa wa pa magpakabana ang Sibonga, ang tanang kalihokan pagsagang sa krisis natingob sa amihanang Sugbo, labi na sa lungsod sa Liloan, nga nitakda og walo ka job fair ug usa ka "Halad" karong tuiga.  Samtang tinuod nga angay lang molihok dayon ang Mandaue ug Lapulapu kay ilang mga mamumuo maoy labing grabeng naigo sa krisis, di angayng mangiyugpos lang ang habagatan.

            May sukaranan ang pangutana sa mga molupyo sa Talisay kanus-a pa makamatngon ang ilang mga tagduma sa panginahanglan pagsakbang sa krisis.  Kon nagsugod na paggasto ang Liloan ug Sibonga pag-agak sa nagkalisudlisod nilang mga molupyo, unsa may kapuslanan sa mas dakong puntil sa Talisay?

-o0o-

            Naapud-apod na gyong mga hinabang sa mga Sugbuanon ngadto sa makaluluoyng mga biktima sa pagbaha ug pagdahili sa yuta sa lima ka barangay sa Santander sa habagatang tumoy sa Sugbo.  Mga kawani sa ABS-CBN uban sa mga boluntaryo ang nihakot ug nanghatag sa relief goods niadtong Sabado.

            Daghang salamat ni Ma'am Genara "Naring" Caballes sa iyang pagpagamit sa iyang duha ka higanteng trak ug ni Mayor Wilson Wenceslao nga nipada og ikatulong trak pagpanghakot sa nagbuntaog nga mga hinabang nga gi-repack sa mga sakop sa Association of Concerned Texters (ACT) ug ubang mga boluntaryo sa ABS-CBN Regional Broadcast Complex sa Jagobiao, Dakbayan sa Mandaue.  Labaw sa tanan, daghang salamat sa manggihatagong mga Sugbuanon nga bisan sa krisis wa managana pagpabaha og bugas, sardinas, noodles, mga gamit sa bay ug mga sinina.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for March 2, 2009

              NAGLAOM SA SAAD

 

            Ako nang nadawat ang pasiunang mga dokumento sa CICC gikan sa buhatan ni Gobernador Gwen Garcia, usa ka adlaw human sa iyang powerpoint presentation sa CICC ug napu ka adlaw human sa iyang pagsaad atubangan ni RTC Judge Geraldine Faith Econg.  Si Provincial Administrator Eduardo Habin maoy nitugyan niadtong Biyernes ngadto ni Edison delos Angeles sa DYAB Radyo Patrol sa mosunod nga folders:

·        Proposed Cebu International Convention Center. Phase I (Cebu Megadome);

·        Proposed Cebu International Convention Center, Phase I (Implementation Stage);

·        Proposed Cebu International Convention Center, Phase II; ug

·        Architectural and Engineering Consultancy with Construction Supervision for the Cebu International Convention Center.

-o0o-

            Di pa ni mao ang tanang dokumento sa CICC nga akong gipangayo.  Nisaad si Habin nga hatagan mi niya sa sunod nga hugpong sa mga dokumento karong Martes.  Ang maayong balita mao nga wa ipatuman ni Habin ang pasidaan ni Capitol Consultant Rory Jon Sepulveda nga akoy pagastuhon sa photocopying.

            Nakuha na sab nakong soft copy sa powerpoint presentation nilang Gobernador Garcia ug Provincial Engineer Eulogio Pelayre (mahitungod sa ubang mga proyekto sa Kapitolyo).  Tungod sa kadagko sa files, di mahimong i-attach sa email.  Kay di man sab mi mosugot nga ilang i-convert ang format ngadto sa text, gikopya na lang ni Edison pinaagi sa USB.

-o0o-

            Maong dali ra nakong na-upload ang 84 ka slides sa powerpoint presentation ni Garcia sa worldwide web.  Tungod sa kadako, wa modawat ang Google Docs, Zoho ug ubang online hosts.  Maong nagpalaban ko sa Scribd.  Gi-post nako ang link sa duha ka email groups sa DYAB Abante Bisaya ug sa akong account sa Facebook.  Sa akong pagsuwat ini, pila pa lang ka gutlo human sa pag-upload, 39 nay nakabasa ug upat nay naka-download sa dokumento.

            Hinaot nga mas daghan pang magpakabana pagtabang pagsusi sa katinuod sa mga pangangkon sa Kapitolyo mahitungod sa CICC.  Kon gusto kang mohimo sa imong tampo, makitang dokumento pinaagi sa pag-click ning link:  http://tinyurl.com/ciccppt.

-o0o-

            Wa pa nako madawat ang bidding documents sa CICC.  Wa pa sab nako makuha ang pasiunang COA report sa CICC, nga gibasa ni Gobernador Garcia sa akong atubangan niadtong Huwebes sa gabii dayong sugo niyang Habin paghatag nako og kopya.  Ingon man sa uban pang mga dokumento sa CICC nga akong gipangayo.

Duha ka tuig na kong nagpaabot.  Hinaot nga matuman nang saad ni Garcia sa mosunod nga mga adlaw.  Hinaot nga di mausab ang iyang hunahuna.  Hinaot nga di bakwion ang iyang pasalig.  Kay, kon simbako padayong tagoan ang mga dokumento, mas lisod nang kumbinsihon ang Sugbuanon nga mga magbubuhis nga way balaod nga nalapas ug way bisan usa nga nakakuwarta sa pagtukod sa CICC.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for March 1, 2009

                        GABII UBANG GWEN

 

            Bisan patay na, si Noy Emil Rizada Jr. dakog natabang pagtapok sa mga magsisibya nga nitambong sa kuwentada sa CICC ni Gobernador Gwen Garcia niadtong Huwebes sa gabii.  Mayoriya sa akong kaubanan—silang KBP Cebu Chairman Carlo Dugaduga sa Aksyon Radyo, KBP Cebu Executive Vice Chairman Ruphil Banuc sa DYHP ug Bobby Nalzaro sa DYSS—nanambong sa misa requiem dayong cremate sa patayng lawas ni Noy Emil.  Didto sa Sacred Heart Church, dihang nakabiya nang ubang nanimba, nagkasabot ming upat nga magkuyog sa Kapitolyo.

            Ang ikalima namong kauban, si Choy Torralba sa DYRF, maoy una nakong gitawgan ug gipatabang pagpangitag magsisibya nga makasabot sa technicalities sa bidding documents sa CICC nga among gipangayo.

-o0o-

            Gipahibawo kong Capitol Consultant Rory Jon Sepulveda nga magsugod ang kuwentada sa alas-5:45 sa hapon niadtong Huwebes.  Apan nihangyo kong alas-6:30 sa gabii na lang kay magbalita pa ming Bobby nianang orasa ug si Carlo maggikan pa sa Talisay City.

            Nagsabot ming lima nga mag-abot sa canteen sa IBP building.  Unang niabot si Choy, dayon ako ug si Bobby.  Niwarawara mi sa surveillance camera ni Byron Garcia atbang sa IBP building sa wa pa manglakaw padung sa buhatan ni Gobernador Gwen Garcia.  Silang Carlo ug Ruphil nag-abot sa coffee shop duol sa Kapitolyo ug nakaapas dihang nakasud na mi sa session hall ug nakugang na sa kadaghan diay sa ubang mga dinapit nga klarong taudtaod nang naghuwat namo.

-o0o-

            May mga ngan sa tungod sa mga lingkoranan sa session hall.  Akong ngan ang gibutang sa labing duol nga lingkoranan ni Garcia, dayon ang ngan ni Carlo.  Apan kay kami mang Bobby ang nagkadungan paglingkod, gibalhin niyang kang Carlo ug kami nay nagtapad.  Sa among atbang, silang Maning Guanzon ug Willy Te, arkitekto ug kontraktor sa CICC.

            Way mga ngan alang sa ubang dinapit.  "Board Members" sa mga sakop sa Sangguniang Panlalawigan, "Department Heads" sa mga sakop sa bids and awards committee ug "Contractors" ug "Suppliers" sa nahibiling mga lingkoranan.

-o0o-

            Tungod sa kanindot pagkapatik sa among ngan ubos sa selyo sa Kapitolyo, gibolsa ni Bobby ang iya ug giawhag ko niya pagkuha sab sa ako.  Si Garcia nisugyot nga himuon to namong "remembrance."  Ang kamahigalaon sa mga pangutana ug ang kabukas ni Garcia nga nanubag natugaw hinuon dihang nisugyot si Choy nga mag-uli na silang Garcia ug Cebu City Mayor Tomas Osmena.  Niaslom ang dagway ni Garcia ug nitataw nga wa kinahanglanang panag-uli nilang Osmena sa paglambo sa lalawigan.

            Apan wa tong kapugong niya pagdapit namo sa iyang buhatan.  Nagpahulagway ming lima uban niya.  Naghisgot siyang dapiton mi sa sunod niyang lakaw sa weekend.  Nisaad mi pagkuyog kon wa mi kabilinggan.  Motuman mi sa among saad.  Hinaot tumanon sang Garcia ang pasalig nga ihatag namong tanang dokumento sa CICC.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 28, 2009

              DOKUMENTO SA CICC

 

            Akong labing dakong kahadlok samtang nagkaduol ko sa Kapitolyo niadtong Huwebes sa gabii, aron pagtambong sa gisaad ni Gobernador Gwen Garcia nga kuwentada sa CICC, mao nga (1) igo lang mi niyang patan-awon sa iyang powerpoint presentation; (2) igo lang mi niya pakit-on sa nagbundo nga mga dokumento; apan (3) di gihapon siya mohatag og kopya sa dugay nang gipangayo nga bidding documents sa CICC.

            Ug natinuod ang akong kahadlok. Nalabwan pa.  Inay sa buhatan ni Garcia, nga maoy akong nasabtan sa ilang pagdapit, gipahigayong kalihokan sa session hall sa Sangguniang Panlalawigan.  Unsaon pagtunhay sa kuwentada ug unsaon namo pagsal-ot og pangutana atubangan sa daghang dinapit?

-o0o-

            Dihang gipaila nang mga dinapit, ang akong kabalaka napulihan sa pagdayeg.  Di diay si bisan kinsa ray gipatambong.  Among mga kaatubang pulos diay may kalambigitan sa pagtukod sa CICC—kontraktor, arkitekto, suppliers, mga sakop sa bids and awards committee ug board members.  Makapatuyang diaymig pangutana.

            Apan inanayng nibalik ang orihinal nakong kahadlok.  Labihang taasa sa powerpoint presentation ni Garcia.  Nagmata ko sukad sa alas-4 sa kadlawon, unsaon na lang kon magsugod nag panghuy-ab ug maglisod na pagbuka sa akong mga mata?  Bugtong nakahingilin sa akong duka maong kamadanihon sa mga dokumento nga nagbundo sa lamesa sa atubangan.  Nakapait kay di kong kabarug paglili sa mga dokumento samtang nagsulti pa si Garcia.

-o0o-

            Nagkalawom nang kagabhion ug wa pay tilimad-on nga kahatagan mig kopya sa mga dokumento.  Ang bugtong gipasalig ni Capitol Consultan Rory Jon Sepulveda mao nga hatagan mig soft copy sa powerpoint presentation. Maayo na lang kay nakada ko sa nipis kaayong USB sa akong pitaka.  Apan ang bidding documents maoy among tuyo.

            Nahuwasan ko dihang dayong human sa open forum, nimando si Garcia ni Provincial Administrator Eduardo Habin nga hatagan ko og kopya sa COA report ug sa tanang dokumento sa CICC, apil nang bidding documents kon ganahan gyod ko.  Nipasidaan hinuon si Sepulveda nga mobayad ko sa photocopying machine.

-o0o-

            Tuod man, sayo ganinang buntag niadto dayon sa buhatan ni Habin si Edison delos Angeles sa DYAB Radyo Patrol.  Nagpabilin si Edison sa Kapitolyo sud sa pila ka takna pagtabuktabok sa mga buhatan nga nanghatag og kopya sa mga dokumento sa CICC.

            Samtang nagsuwat ko ini, gipasaligan kong Edison nga baga ang mga dokumentong akong basahunon.  Di kong kapasalig nga makasabot nilang tanan.  Maong nagkinahanglan ko sa tabang sa mga eksperto—mga inhinyero, arkitekto ug kontraktor.  Apil nang Cris Saavedra, nga maoy labing unang ni-detalye sa mga pasangil nga gilaktod ang pag-usab ang desinyo, way klarong subasta, gibuakbuak ang mga kontrata ug overpriced ang CICC.  Apan wa pa ihatag ang bidding documents.  Sa Martes pa kuno mahuman pagkopya.  Hinaot kabutangan nag kinutoban ang pagpaabot sa Sugbuanong mga magbubuhis.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 27, 2009

              NABAWO SA PVAO

 

            Nagkapuliki ang kadagkoan sa PVAO (Philippine Veterans Affairs Office) pag-atiman sa kaliboan ka mga beterano sa ikaduhang gubat sa kalibotan.  Nga nagpanon paghikay sa mga panginahanglan sa ilang mga benepisyo gikan sa Estados Unidos.  Duha ray kawani sa rehiyonal nga buhatan sa Central Visayas nga nagbase sa Kampo Lapulapu sa Apas, Dakbayan sa Sugbo.  May PVAO sa ubang lalawigan sa rehiyon apan tagsa ray kawani.

            Inay tungluhon ang pagkarakara nga nisangpot sa kayagaw ug way kinutobang kahasol sa mga beterano, angayng tabangan nato ang PVAO.  Bisan mao na lang ni atong tampo pagpasalamat sa dako nilang sakripisyo sa ikaduhang gubat sa kalibotan.

-o0o-

            Inay magpunsisok ang tanang mga beterano sa Sugbo, Bohol, Siquijor ug Negros Oriental sa usa lang ka dapit, nganong di man ikatag ngadto sa mga lalawigan?  O sa mga dakbayan ug kalungsoran?  Ug nganong siging-sigingon mang mga beterano og pipila lang ka adlaw nga usa ka tuig pa man ang lugway sa pagkuha sa ilang mga benepisyo?

            Ang PVAO, kon nagtuman sa ilang gimbuhaton, maoy labing nahibawo pila ka beterano ang makadawat sa gisaad ni US President Barack Obama nga tunga sa milyon ka pesos, hain mahimutang ug unsay kahimtang sa ilang panglawas.  Ang PVAO untay nasuhito nga di makiangayon alang sa mga beterano nga palatason sa kadagatan ug kalungsoran aron hatagan og papel (nga mahimo ra untang ipada sa ilang kabalayan), ug pasagdang way kapuy-an samtang nagpaabot nga mahinabi sa US Department of Veterans Affairs.

-o0o-

            Ang DSWD ug Eruf niabag na sa PVAO.  Unsa may gipaabot sa uban:

·        Kanus-a mang City Hall ug Kapitolyo magtukod dormitoryo nga kapahuwayan sa mga beterano?;

·        Kanus-a mang mga kompaniya sa telepono modugang sa nagmingaw nga usa ra ka linya sa telepono sa PVAO?;

·        Kanus-a magsugod ang mga boluntaryo paghatag og tubig ug pagkaon sa nagpunsisok nga mga beterano?;

·        Kanus-a man moboluntaryong camera clubs pagletrato sa mga beterano sa kalungsoran tapad sa labing bag-ong hulad sa nasudnong pamantalaan aron pagmatuod nga buhi pa sila?

-o0o-

            Aron di madugangan ang kahuot sa mga beterano sa mga buhatan sa PVAO, gipasabot sa Amerikanhong kagamhanan nga di sila kinahanglang moatubang pagkuha sa ilang mga benepisyo:

·        Mahimo rang ipada sa koreyo ang application forms ngadto sa U.S. Department of Veterans Affairs, 1131 Roxas Blvd., 0930 Manila, Philippines;

·        Mahimo rang motawag sa 1 800 1888 5252 nga way bayad; ug

·        Mahimo sang mo-email sa https://iris.va.gov.

            Ang paghikay sa claims way bayad.  Busa palihug pagbantay sa mga mapahimuslanon ug mga mangingilad.  Ang bisan unsang pangutana mahitungod sa mga benepisyo ug sa mga panginahanglan matubag ra pinaagi sa mga paagi nga nalista sa ibabaw, nga di kinahanglang moadto sa PVAO, nga utrong di andam pagtabang nila.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for February 26, 2009

              TUGON NI NOY EMIL

 

            Dihang gipatawag kong Noy Emil Rizada Jr. sa iyang lawak sa tambalanan pila ka buwan nang nilabay, nanagana ko pagpakigkita niya.  Akong nahibaw-an nga lisod nang iyang kahimtang (unsa may akong mahimo?) ug maglugos na siya pagginhawa (magkasulti pa kaha mi?).  Kon simbako mosamot ang iyang kahimtang samtang magsulti mi, di kaha nga ako na hinuoy basulon sa iyang pamilya?

            Apan gipasidan-an ko sa mga nag-una sa industriya nga way makabalibad ni Noy Emil.  Pagsud nako sa iyang pribadong lawak, akong nahibaw-an ngano.  Napatawag na diay niyang kauban namong mga magsisibya.  Gawas nga nakalahutay sa pakigsulti nila, si Noy Emil sama sa naandan andam sa iyang mga igsusulti.

-o0o-

            Sa larinong tingog, iya kong gipasaligan nga andam na sa nag-ung-ong nga kamatayon.  Ang bisan unsang lama sa akong pagduda napapas sa kahingpit sa iyang pangandam:

·        Nabahin nang kabtangan ngadto sa tanang mahibiling mga sakop sa ilang pamilya (pag-abot gani nako, nanugo siya pinaagi sa telepono asa ibutang ang kuwarta alang sa labing dako ug luwas nga tubo);

·        Nasuwat nang mga tugon unsay himuon kon makabsan na siya sa ginhawa—unsay ipasul-ob niya ug sa iyang asawa ug mga anak; tulo ka adlaw rang haya; kinsay mga pari nga momisa ug kinsa nila ang mowali; ug nga sunugon ang iyang lawas.

-o0o-

            Nibaskog si Noy Emil ug nakagawas sa tambalanan pila ka adlaw human sa among panagsulti.  Gani, nakatambong pa sa ika-50 nga sumad sa ilang kasal ni Ma'am Rose.  Nakadawat pa gani kog text messages niya pagtimang sa mga isyu nga akong natuki sa radyo ug pagpahibawo sa mga tigom sa Curta (Cebu United Radio and Television Artists) nga iyang gipangulohan uban ni Edgar Gutierrez.

            Niadtong Sabado sa gabii, si Ma'am Rose gisigehag patawag ni Noy Emil, nga nagsige rag hikap sa iyang kamot.  Pagka kadlawon sa Sabado, gipatawag ni Noy Emil ang surveyor paghusay sa utlanan sa ilang yuta, "sa di pa aprobahan ang iyang visa sa Department of Heavenly Affairs."

-o0o-

            Human sa iyang pamahaw nga pospas, si Noy Emil nagsige nag sangpit sa mga ngan sa iyang mga kaila nga nitaliwan na sa laing kalibotan.  Nituaw siya og "Pit Senyor" kay nagkadaghan nang ilang mga bisita.  Pasado alas-8 sa buntag dihang nananghid siyang matug na.

            Ug nihunong pagpitik ang iyang pulso.  Natuman ang iyang hangyo nga di lang unta siya maglisod sa iyang pagbiya.  Tuod man, gihaya siya sud sa tulo ka adlaw, gimisahan sa wa pang cremation gahapon sa hapon ug misahan matag alas-6 sa gabii hangtod mahingpit ang novena sa Daughters of Saint Paul.  Tanan agad sa iyang mga tugon.  Laing tugon niyang natuman:  Way necrological services kay, niya pa, "duna unyay magpatakag sulti, di na kong kakurihir."  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com