Sunday, November 25, 2007

Arangkada of Leo Lastimosa for November 26, 2007

       SULBAD SA PIRACY

 

       Ang nagkalapad nga merkado sa pirated DVDs, VCDs ug CDs, bisan sa kampanya sa kagamhanan pagpitol ini ug sa awhag sa mga artista nga tahuron ang ilang hinagoan, angayng makapahinuklog sa kagamhanan.  Usa lang ni sa nagkadaghang mga timailhan sa kapakyas sa kagamhanan pagpatuman sa mga balaod.

        May mga pasangil nga pamostura rang kampanya batok sa piracy.  Nga aron lang ni pag-ulug-ulog sa mga langyaw aron nga di matulisok ang Pilipinas nga inutil.  Nga, sama sa naandan, mga kurakot ra gihapoy niburot.  Nga gihimong gatasan sa dagkong mga politiko ug mga opisyal sa kapolisan ang higanteng negosyo sa ilegal nga DVDs, VCDs ug CDs.  Gani, may mga nangampanya batok sa piracy niadto nga gipasanginlang nidaog sa mas dakong puwesto sa kagamhanan tungod sa dakong amot gikan sa mga pirata sa iyang kampanya.

-o0o-

        Sa pikas nga bahin, gihatagan sab og politikanhong kahulogan ang mainitong paghangop sa kinabag-an sa katawhan sa ilegal mga baligya.  Alang sa pipila ka tigpaniid, ang pagpamalit sa pirated nga mga produkto maoy makauuwaw nga pahinumdom nga labihan nang kalisod nga ang katawhan di nang kaabot sa mas taas nga presyo sa legal nga mga produkto.

        May mas radikal nga hubad:  Kay di pa man sila andam nga moalsa og armas ug moula sa ilang dugo human napaso sa nangaging "peke" sab nga mga rebolusyon, ang masa nipili ning maong matang sa rebelyon batok (1) sa kagamhanan nga way laing gihimo gawas sa pagbuktot nila sa dagkong buhis ug pagkawat sa ilang hinagoan, (2) sa mga negosyante nga way laing gitan-aw kon dili ang way kinutobang pagpaburot sa ilang ginansiya, ug (3) sa mga artista nga nagpaturagas lang sa pagwaldas sa ilang katigayonan ug pagsabwag sa ilang mga eskandalo.

-o0o-

        Gawas sa tokar-tokar ang kampanya ug paglingiw sa kapolisan nga nakakolekta og "tong" sa pirated nga mga baligya, ang labing dakong babag sa matinud-anong kampanya mao ang ekonomikanhong kaayuhan nga nahatag sa ilegal nga negosyo.

        Mahimo pang lalisan ang pangangkon sa vendors nga mas maayo na lang nga manginabuhi sila sa pirated kay sa shabu.  Apan lisod lalison ang dakong benepisyo sa mga konsumidor.  Ang presyo sa pirated 10% ra sa orihinal; ug kay masudlan na mag daghang pelikula ang usa ka disc, wa nang kaabot og P10 ang matag pelikula.

-o0o-

        Mas maayo tingaling mao ni tutokan sa kagamhanan ug sa mga haligi sa industriya sa pelikula:  Naapsan na sila sa panahon.  Inay suklan ang bag-ong teknolohiya, angayng angkunon ang kamatuoran nga ang ilang naandang presyo wa nay luna sa merkado.

        Angayng usbon ang paagi sa pagbaligya sa ilang mga produkto.  Ug di kinahanglang motan-aw sa layo, mahimo nilang sundon ang business model sa mga pirata.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com